Tesbihi Oluşturan Ana ve Ara Parçalar Nelerdir
Bir ibadet aracı olan tesbih sadece İslamiyet'de değil Hristiyanlık, Musevilik ve Uzak Doğu dinlerinde de yer almaktadır. Avrupa'da ki katoliklerde rahip ve rahibelerin kullandığı 64 taneli olanlar Hz. İsa'nın çarmıha gerilişini ifade eder. Dini kıyafetlerin tamamlayıcı bir parçası olarak kabul edilir. Ortadokslarda ise oyalanma aracı olarak kullanırlar. Her dinde ve toplulukta farklı şekillerde tasarlanmış ve farklı amaçla için kullanılan
dua aracı olarak ilk kez Hindular M.Ö. 800 yılında kullanmaya başlamıştır. Türklerde ise yapıldığı malzemeye ve yapan ustaya göre farklı anlamlar katılmaktadır. Her bir tanesi Allah'ın 99 ismini ifade etmekle birlikte namazlardan sonra Allahuekber, Elhamdülillah ve Sübhanallah gibi sözleri belirli sayılarda tekrarlarken sayıları karıştırmamamıza yardımcı olur. Tesbihin ana unsurlarından olan habbe adı verilen taneler farklı şekillerde yapılmış ortası delikli boncuklardır. Kullanım amaçlı yapılan tanelerin çapı 4-11 mm iken koleksiyon amaçlı olanlar ise daha iri taneli olarak yapılmaktadır. 'Zenne- Kadın Tesbihi adı verilen bu küçük boncuklu olanlar genellikle küresel, yuvarlak, eplipsoidal, silindirik ve şalgami şekillerinde tasarlanmaktadır.
Tesbihin Kullanım Alanları Nelerdir
İslamiyette bir ibadet aracı olarak kullanılan kehribar tesbih Allah'ın adını zikretmek için kullanılmaktadır. Faklı malzemelerden ve farklı türlerden yapılanlar ise koleksiyon amaçlı da kullanılmaktadır. Hilal, Mevlevi ve Bektaşi sembollerini simgeler. Halk arasında külhanbeylik simgesi olarak da kabul edilen tesbih aksesuar olarak da kullanılmaktadır. Uzak Doğu dinlerinde ise meditasyon aracı olarak kabul edilir, stres atmak ve rahatlamak amacıyla kullanıldığı bilinmektedir. Ayrıca özel olarak çok yüzlü kristal fesatalı ve farklı estetik biçimlerde de üretilmektedir. Müezzin olarak da adlandırılan nişane ve pul parçaları küçük yassı ve mercimeğe benzer iki taneden oluşur. Dışa doğru sarkan nişane (durak) parçası 99 boncuklu tesbihlerde 33. ve 66. taneden sonra konulur. 33 boncuktan oluşan tesbihlerde ise İslamın 5 şartını ifade ettiğinden 5. taneden sonra konulur. Dini sözlerin tekrarlanmasını sağlayarak saymayı kolaylaştıran kehribar tesbih habbe, nişane, imame, düğümlük, ara taneler, sikke, hatime, çivi ve kampçı bölümlerinden oluşmaktadır.
www.tesbihsergisi.com
